Adatepe Taşmektep 2016
UFUK TURU 1
13 – 14 Ağustos 2016
Saat: 18 00 – 20 30
Bilginin Ekonomi Politiği
Mehmet İnhan
1781'de James Watt'ın patentlediği buhar makinası, tarıma dayalı üretim tarzını kökten değiştirirken henüz “enerji” kavramının ne olduğu kimsenin bilincine yerleşmemişti. Buhar makinasının verimini nasıl artırırz sorusuna yanıt aranırken maddenin yeni fiziksel yasaları ortaya çıkmaya başladı. Buhar haznesinde nelerin olup bittiği, “ısı”, “iş”, “enerji” kavramları arasındaki ilişkileri, oradan da en büyük termodinamik sistem olan kâinata hükmeden yasaların keşfine kapı araladı. Buhar makinasının patentlenmesinden sadece 8 yıl sonra da Fransız ihtilali ile tarıma dayalı ekonomik ve siyasal sistemler çökmeye, yerini yeni mülkiyet ve üretim sistemlerine, siyasal ve sosyal yapılara, ulus devletlere, vatandaşlık ve laik hukuk sistemlerine bırakmaya başladı. Sanayi devrimi ile üretkenlikte gündeme gelen muazzam patlama ardından o güne dek bilinen hemen herşeyi değiştiren bir süreci tetikledi.
Bilgi de, tıpkı enerji gibi gizemli ve kavranması kolay olmayan, henüz yeni yeni tanımlamaya başladığımız bir olgu. Tarihsel süreç içerisinde de “enerji” ile benzer bir kaderi paylaşacak gibi görünüyor. Bilgi işlemcilerin icadı ile birlikte, bilgi teorisine koşut olarak hızla gelişen bilgi üretimi, iletişimi ve teknolojisi tıpkı sanayi devriminde olduğu gibi yirminci yüyılın son çeyreğinden itibaren muazzam bir üretkenlik patlamasının temelini oluşturuyor. Bilginin üretim ve dağılım süreci nitelik olarak sanayi üretiminden çok köklü farklılıklar taşırken kendisinden önceki üretim biçimlerine de, yani sanayiye ve tarıma hükmetmeye ve onları hızla dönüştürmeye başlıyor. Artık yeni mülkiyet biçimlerinin ve yeni bir üretim tarzının doğuşuna şahit oluyoruz. Bu sürecin, beraberinde ekonomik, siyasal ve sosyal boyutta ne gibi dönüşümler yaratmaya gebe olduğu, ufuk turumuzun konusu.
Amacımız, bugüne dek bildiğimiz ve varsaydığımız kabulleri bir kenara bırakmayı göze alarak bu dönüşümün farklı alanlardaki “tezahürlerini” irdelemek ve bilgi toplumunun “ütopyası” üzerine birlikte bir zihin egzersizi yapabilmek.
