Lets Do It - Çanakkale

21 Eylül 2019 (Cumartesi) 10:30 / 21 Eylül 2019 (Cumartesi) 15:00

NELER TEMİZLENMELİ?

Alanların tespiti tabii ki tek başına yeterli değildir. Çöpün temizleme için uygun olup olmadığını bilmeniz de gerekir. Güvenli bir şekilde ulaşılabilir mi? Bazı makineler veya özel aletler gerektiriyor mu? Temizleme işini kaç kişi, kaç saatte yapabilir? Ne tür bir atık, çöp mevcut? vb. Gönüllüler çöpleri geri dönüştüreceğinden, her bir alandaki atık ya da çöplerin bileşimi özellikle önemlidir. Farklı türde torbalara, ayrı veya özel konteynırlara ihtiyaç duyacaksınız. Ayrıştırma çoğunlukla plastik/paketleme malzemeleri, cam ve metal için yapılır; fakat bu seçim, bölgedeki atık yönetim sistemine, çöp toplama seçeneklerine ve geri dönüştürme imkanlarına bağlıdır. Organik atıklar, biyolojik olarak bozunup ayrılabildikleri için genellikle kendi hallerine bırakılır (halk sağlığı sebebiyle, hayvan ölüleri bu durumdan muaf tutulur). Tehlikeli atıklar için de aynı şey söz konusudur - dokunmayınız. Eğer ulaşabiliyorsanız, uzmanları arayın ve bu işi onlara bırakın. Yanlış başa çıkma yöntemleri büyük sorunlarla ve sağlık problemleriyle sonuçlanabileceği için, hem insanlar için tehlikeli (ör. patlayıcılar, asbest, şırıngalar) hem de doğa için tehlikeli (ör. yağlar, gübreler, diğer kimyasallar) atıklar için aynı şey geçerlidir. Suda, sorun daha küçüktür. Büyük metal araç parçaları dışında, her şey “karışık” çöp olacaktır. Kıyıda ve karada çöp bileşimi biraz daha farklıdır ve çok daha küçük parçalar halinde bulunur. Eğer sadece kıyı temizliği yapıyorsanız, iç kesimlerde olduğu gibi birisi çöpleri kamyonla yığın halinde atmadığı sürece çoğunlukla sigara izmaritleri, gıda paketleri ve camla karşılaşacağınız için, kullanacağınız torbaların miktarını ve türünü azaltabilirsiniz.

TEMİZLİK GÜNÜ NASIL GERÇEKLEŞECEK?

Temizliğin genellikle sabah 10:00 civarı başlayıp 4-5 saat sürmesi planlanır. İşleri halletmek için yeterince uzun, ama çok fazla yorgunluğa sebep olmayacak kadar kısa. Gün ortası sıcaklığının sorun yaratacağını düşünüyorsanız başlangıç saatini daha erkene alabilirsiniz, fakat insanların uyku ve kahve ihtiyacını göz ardı etmeyin. Daha iyi bir planlama için büyük şehirlerde trafik durumunu kontrol etmeyi unutmayın. Alana bağlı olarak, insanlar ya doğrudan temizleme alanında ya da sayıları çok fazlaysa, merkezî noktalardan çok uzaktalarsa ya da buralara toplu taşıma araçlarıyla ulaşamıyorlarsa, özel ve ayrı buluşma noktalarında toplanabilirler. Buralarda, temizlik gününün ayrıntıları hakkında yeterince bilgiye sahip bir irtibat görevlisinin ve bu kişinin gelememesi ihtimaline karşılık bir yedeğinin bulunması çok önemlidir. Bu kişinin kim olacağı önemli değildir, fakat her toplanma alanında Takım Lideri olarak birine ihtiyacınız vardır. Liderlerin görevi, ayrıntılar hakkında gönüllülere bilgi vermek, çöp toplama poşetleri ve diğer gerekli araçları dağıtmak, Koordinatör ve veri toplayıcılar için iletişim noktası olmaktır. Toplanma noktasındaki Takım Liderinin bilmesi gereken şey basittir; ortak aklı harekete geçirmek, fakat özellikle “İşin içindeki herkesin bilmesi gereken her şeyi bildiğinden nasıl emin olunur?” sorusunu hak ettiği biçimde cevaplayabilmektir. Her bir takımın üye sayısı sınırı konusunda esnek olabilirsiniz, ama bunun esas nedeni sizin plan yapmanıza ve insanları dağıtabilmenize yardımcı olmaktır.


Takım üyelerine, temizlik sırasında geri dönüştürülebilir atıkları nasıl ayıracaklarını öğretin. Daha sonra takım temizliğe başlar ve muhtemelen birbirlerinden ayrılacaklardır, fakat bu konuda endişe etmemelisiniz. İnsanlar kendi kendilerini yönetirler ve mikro- yönetimden nefret ederler (yani, kuralları göz ardı edebilirler), bu yüzden de insanların yaşamlarını kolaylaştırın ve ortak aklın ortak olduğunu varsayın. Fotoğraf çekin, eğlenin ve en sonunda toplanmış çöpleri belirlenmiş noktalara getirin. Bu noktalar genelde kamyonların ulaşabilecekleri yolların yakınında olan yerlerdir. Böylece, atık yönetim şirketleri çöpleri toplu bir halde alabilir. Tüm kamyonların mekanik elleri olmayacağından ve çok fazla elle yükleme ihtiyacı olacağından, gönüllülerin yardımları da gerekebilir (bu konudan önceden emin olun). Temizlik esnasında yemek molasını, tuvalet erişimini, ilk yardımı ve temizlik etkinliği sonrası kutlamaları planlamayı ve hazırlamayı unutmayın. Herkes epey yorgun olacağından, aynı gün konser gibi geniş çaplı etkinliklerin iyi bir fikir olmadığını aklınızdan çıkarmayın. Farklı bir gün daha iyi bir tercih olabilir.

TOPLANMIŞ TÜM BU ÇÖPLERLE NE YAPILACAK?
(NEREYE GİDECEK VE ONLARLA KİM İLGİLENECEK?)

Çöpleri toplayacak insanları bulmanız, yolun yarısıdır. Erişim koşullarının yetersizliği ve daha rahat toplayabilmenin sağlanması nedeniyle, iki aşamalı bir çöp taşıma sistemine ihtiyaç olabilir. Gönüllüler alanları temizler ve sonra da çöpleri kamyonların alabileceği geçici noktalara taşır. Uzun caddeler, nehirler ve kıyılar gibi daha çizgisel temizlik alanlarında çöplerin yalnızca toplanması yeterlidir, kamyonlar da güzergah üzerinde gittikçe bunları toplayabilirler. Bu, atık yönetimi ortaklarınıza ve onların tercih ettikleri uygulamalara bağlıdır. Kıyı temizliklerinde, özellikle uzak ve zor ulaşılan kumsallar için çöpleri botlarla toplamak bazen daha kolay bile olabilir. Gönüllüler dolu çöp torbalarını uzun mesafelere taşımak zorunda kalırlarsa yorulabilecekleri ve sinirlenebilecekleri için, daha büyük alanlarda daha fazla çöp torbası toplama noktası tayin etmek daha iyidir. Geri dönüşüm için çöpleri ayrı ayrı toplarken aynı zamanda ara toplama noktalarında buna uygun ortamın olduğun emin olmalısınız. Bu daha önceden bir planlama gerektirir. Çöp kamyonları şoförlerine geri dönüşüme uygun olarak ayrı ayrı poşetlerdeki çöpleri nasıl yükleyecekleri konusunda yardımcı olmak için bazı gönüllüleri göndermek iyi olur. Taşıma zamanları en kritik (ve en pahalı) anlardır, bu yüzden bu zamanları mümkün olduğunca kısa tutmaya çalışın. Bazı ayrılmış çöpler tekrar kullanılabilir, fakat genellikle büyük miktarlarda ve zarar görmüş halde olacaklarını unutmayın. Bu, çöplerin ne halde sonlanacağına pek katkı yapmasa da, çöp sanatçıları için bol miktarda seçenek demektir. Bazı parçaları geri dönüştürülebilir olsa da, çöplerin çoğunluğu atılacaktır. Bu yüzden, devlete bağlı ya da özel tüm olası geri dönüşüm ve atık işleme şirketleriyle ortaklık kurmanız çok önemlidir. Atık işleme ve yönetim şirketlerinin size yardım edecek çok sayıda büyük kamyonları ve konteynırları olabilir.

İnşaat firmaları ve belediyeler de size benzer şekilde yardım edebilirler. Siz sadece size yardım edebilecek geniş araç filolarına sahip kişileri düşünün (nakliyeciler, ulaşım şirketleri, balıkçılar, gemiciler, vs.). Dolu çöp torbalarını temizlik alanından geçici çöp toplama noktalarına taşımak için de taşıma niteliği olan her şeyi düşünün - römorklar, traktörler, (yarı) kamyonetler, jipler, botlar, minibüs ya da karavanlar… Tüm bu çöp toplamayla ilgili etkinlikleri fotoğraf ve/veya video çekerek belgelemek de eğitsel/ iletişimsel açıdan çok önemlidir. Bir anda, her gün kullandığımız şeylerin çöp olarak nasıl sonlandığını hayattan örneklerle gösterebilen birçok resme ve veriye sahip olacaksınız. İnsanların hayatlarından çöplerin sihirli bir şekilde yok olmadığını göstermek böylelikle çok kolay olacaktır. Bu noktada, iletişim takımındaki arkadaşlarınızla beraber çalışın. Eğer şanslıysanız, geri dönüşüm yapan şirketler size topladığınız çöpler için ödeme bile yapabilir - bu, onlar için para kazanma kaynağıdır. Onlarla bunu daha önceden görüşmeye çalışın. Yine de, işin en sonunda, edinilmiş finansal kaynakların ne için kullanıldığını rapor halinde sunmalısınız.

NE GİYMELİYİM?
• Gönüllüler etkinliğe ve havaya uygun giyinmelidirler. Eşofman, pantolon, spor kıyafetleri, şapka, güneş gözlüğü tercih edebilirsiniz. Çalılık alanlarda da temizlik yapılabileceğinden, şort giyilmesini önermiyoruz.
• Ayakkabılar ayağı kaya, diken gibi maddelerden koruyacak ve kayıp düşmeyi engelleyecek şekilde kapalı, rahat ve arazi şartlarına uygun olmalıdır. Topuklu ayakkabı, sandalet, vs. giyilmemesi önemle tavsiye edilir.
• Etkinlik sırasında özel eşyalarınızı bırakabileceğiniz bir alan olmayacak. Çantalarınızda azami ihtiyaçlarınızı giderecek eşyalarınızın bulunmasını tavsiye ediyoruz; mümkünse yanınıza hareket etmenizi engellemeyecek, hafif bir çanta almanızı öneriyoruz.